Thực phẩm có lợi cho người già
Bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Thị Minh Nguyệt lưu ý quá trình lão hóa làm cho sức khỏe người cao tuổi ngày càng giảm sút, thay đổi tâm sinh lý. Các cụ rất dễ bị những bệnh mãn tính như tim mạch, cao huyết áp, mỡ máu cao, loãng xương, thoái hóa khớp, bệnh tiêu hóa như viêm loét niêm mạc miệng, viêm dạ dày, táo bón, bệnh về đường hô hấp như viêm họng, viêm phế quản, nhiễm siêu vi...
Vì vậy, người cao tuổi cần có một thực đơn dinh dưỡng hợp lý trong bữa ăn hàng ngày. Việc lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe, ăn uống khoa học, ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm là rất quan trọng giúp người cao tuổi phòng bệnh và ngăn ngừa biến chứng của các bệnh đang mắc. Bác sĩ Nguyệt gợi ý lựa chọn các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe người cao tuổi như sau:
- Gạo nên chọn loại không chà xát kỹ, còn lớp cám như gạo lức, ăn với muối mè vừa ngon miệng vừa giàu chất béo có lợi. Một số nghiên cứu khẳng định gạo lức giúp ổn định đường huyết, phòng ngừa bệnh tim mạch, chống lão hóa, giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư.
- Khoai lang, khoai sọ, khoai từ... có thể lựa chọn thay thế gạo trong nhóm tinh bột. Khoai củ mang lại cảm giác no nhưng ít năng lượng, không gây béo lại có nhiều chất xơ giúp chống táo bón, giúp thải cholesterol thừa và ngăn ngừa ung thư đại tràng.
- Các loại ngũ cốc như đậu nành, đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ, đậu phộng, mè, vừng có thể chế biến thành nhiều món ăn hợp khẩu vị từng người. Những thực phẩm này là nguồn cung cấp chất đạm thực vật, chất béo, nhiều vitamin và khoáng chất, chất xơ rất tốt cho người cao tuổi.
- Ưu tiên ăn cá nhiều hơn ăn thịt, ít nhất có 3 bữa cá trong tuần. Cá cung cấp nhiều Omega 3, DHA, canxi trong thực đơn dinh dưỡng hàng ngày.
- Trứng là thức ăn bổ dưỡng, mềm rất dễ sử dụng trong chế biến cho người cao tuổi, song lòng đỏ nhiều cholesterol nên giới hạn ăn 3 quả trứng mỗi tuần.
- Rau xanh và quả chín không thể thiếu trong thực đơn hàng ngày của người cao tuổi. Rau quả cung cấp nhiều vitamin, chất khoáng, xơ giúp tăng sức khỏe, đẩy lùi bệnh tật, giảm quá trình lão hóa.
- Sữa rất thích hợp cho người cao tuổi, đặc biệt đối với các cụ ăn uống khó khăn do suy giảm hệ răng nhai, ăn không ngon miệng, nguy cơ suy dinh dưỡng nên chọn loại sữa năng lượng cao. Nên chọn sữa có nguồn gốc từ đậu nành, giàu canxi, sữa chua.
Những thực phẩm nên hạn chế:
- Đường, dầu mỡ cung cấp năng lượng. Khuyến nghị chỉ nên ăn không quá 10 g đường mỗi ngày (2 muỗng canh gạt), 17 g dầu ăn mỗi ngày (một muỗng canh khoảng 5 g dầu ăn). Hạn chế thực phẩm nhiều đường, nước ngọt có ga. Không nên dùng chất béo có nguồn gốc từ động vật, mỡ, da, nội tạng động vật...
- Hạn chế rượu bia, các chất kích thích cà phê, trà đặc...
- Không nên ăn mặn, tổng lượng muối nên dùng dưới 5 g mỗi ngày (một muỗng cà phê muối tương đương 5 g hay 2,5 muỗng canh nước mắm). Chú ý lượng muối lớn trong các loại cá mực khô, hạt nêm, bột ngọt, mì tôm, giò chả... cần ăn hạn chế.