Cầu toàn là gì ? những dấu hiệu cho biết bạn là người cầu toàn

Cầu toàn là một tính cách, mà tính cách ấy luôn đặt ra những tiêu chuẩn và đòi hỏi rất cao trong mọi việc từ những việc nhỏ nhất đối với bản thân và người khác, luôn mong muốn sự hoàn hảo từ những việc mình làm và người khác làm. người cầu toàn có thể chia người cầu toàn thành hai nhóm, dựa trên sự linh hoạt của họ về những tiêu chuẩn của mình

– Cầu toàn kiểu bình thường (normal perfectionists): Đặt ra những tiêu chuẩn cao cho bản thân, nhưng có thể giảm nhẹ tiêu chuẩn nếu hoàn cảnh yêu cầu

– Cầu toàn kiểu rối loạn thần kinh (neurotic perfectionists): Không bao giờ cảm thấy rằng mình đã làm tốt việc gì; rất cố chấp và lúc nào cũng tự phê bình bản thân

Người cầu toàn kiểu bình thường thường đạt được những thành tích cao trong cuộc sống. Nhìn chung, cầu toàn là đức tính tốt trong rất nhiều nghề nghiệp khác nhau như nhân viên ngân hàng, nghệ sĩ, diễn viên,… – vì nó giúp ta hoàn thành tốt công việc của mình. Ví dụ, rất nhiều vận động viên chuyên nghiệp đều có mức độ cầu toàn khá cao.

Tuy nhiên, cầu toàn kiểu rối loạn thần kinh – tuýp chỉ trích bản thân quá mức – lại có nguy cơ mắc các chứng rối loạn tâm lý và thể chất, chẳng hạn: trầm cảm, nghiện rượu, ám ảnh xã hội, bệnh tim mạch vành, rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD), rối loạn nhân cách ám ảnh cưỡng chế (OCPD), tự tử, chán ăn tâm thần, bí ý tưởng để sáng tác…

Người cầu toàn thường có cảm giác rằng công việc của mình sẽ không bao giờ hoàn tất

6 thể hiện dưới đây luôn có ở một người có tính cầu toàn

Tiến sĩ Randy Frost từ trường Smith College, Massachusetts đã phát triển một bảng câu hỏi gồm 35 mục được dùng để đo lường sự cầu toàn. Dựa vào bảng câu hỏi này, ông nhận thấy người cầu toàn có 6 đặc điểm như sau:

Lo ngại về những lỗi lầm

So với người khác, người cầu toàn khó chịu hơn nhiều với những sai lầm bởi họ sợ rằng những người khác sẽ nghĩ xấu về họ. Kết quả là, người cầu toàn không mấy khi tìm kiếm sự giúp đỡ để sửa chữa sai lầm, đồng thời có sự thôi thúc mạnh mẽ là phải giấu nhẹm chúng đi. Lo nghĩ quá nhiều về những sai lầm có thể khiến họ có nguy cơ bị ám ảnh và rối loạn tâm trạng.

Tiêu chuẩn cá nhân

Cả người cầu toàn kiểu bình thường và cầu toàn kiểu rối loạn thần kinh đều có đặc điểm chung là thường thiết lập các tiêu chuẩn cao mà họ cảm thấy bản thân buộc phải đáp ứng. Tuy nhiên, hành động này được cho là góp phần gây ra rối loạn chán ăn tâm thần – 1 hành động có chủ tâm nhằm duy trì trọng lượng thấp có nguyên do từ sự sợ hãi bị thừa cân và sự méo mó trong việc tự cảm nhận ngoại hình cơ thể.

Người cầu toàn có nguy cơ mắc các chứng rối loạn như ám ảnh cưỡng chế, chán ăn tâm thần,…

3. Kỳ vọng từ cha mẹ

Một đặc tính thường thấy nữa ở người cầu toàn là họ nỗ lực rất nhiều để thỏa mãn kỳ vọng từ cha mẹ – có thể là do họ lớn lên trong những gia đình mà cha mẹ chỉ thương yêu con cái với điều kiện là con cái phải đáp ứng mong đợi của cha mẹ. Vì thế, con cái cố gắng thực hiện hoàn hảo tất cả mọi thứ để không bị từ chối bởi cha mẹ mình.

Chỉ trích từ cha mẹ

Đặc tính tìm cách để vừa lòng cha mẹ của người cầu toàn thường đi kèm với nỗi lo lắng rằng cha mẹ sẽ chỉ trích thành tựu của họ. Khi còn nhỏ, rất có thể những người này đã bị trừng phạt vì mắc lỗi. Vì thế, họ cũng phát triển ý thức rằng mình sẽ chẳng bao giờ có thể đáp ứng những tiêu chuẩn cao của cha mẹ.

Nghi ngờ về hành động của mình

Cảm thấy không chắc chắn khi hoàn thành công việc cũng là 1 đặc tính thông thường ở người cầu toàn. Kết quả là, họ thường miễn cưỡng bỏ đi trách nhiệm của mình – chỉ khi có người nói “đừng làm nữa” thì mới dừng lại. Sự nghi ngờ cũng khiến cho người cầu toàn trở nên thiếu quyết đoán.

Tính tổ chức

Người cầu toàn có xu hướng kén chọn và đòi hỏi cao về bất cứ điều gì họ làm. Họ ám ảnh với việc khiến cho mọi thứ phải gọn gàng và ngăn nắp. Đây không phải là nguyên nhân trực tiếp của sự cầu toàn, nhưng lại ảnh hưởng đến việc người cầu toàn cố gắng để đạt được các tiêu chuẩn cao của mình như thế nào.

Bạn có thể nhận ra ngay một người cầu toàn ngay khi đang cách xa cả dặm, chỉ đơn giản bởi vì những biểu hiện cực đoan thì luôn bộc lộ ra ngoài. Sau đây là 10 dấu hiệu chỉ ra rằng bạn là một người cầu toàn:

Bạn là một người có ý thức cao độ và luôn chỉ trích về những lỗi lầm. Vì thế, bạn có một con mắt vô cùng khắt khe đến những tiểu tiết.
Bạn luôn nhắm tới sự hoàn mỹ trong mọi thứ bạn làm, thậm chí đối với cả những công việc bạn không hề quan tâm.
Bạn dùng phần lớn thời gian để làm hoàn hảo một cái gì đó. Bạn thà hy sinh hạnh phúc và niềm vui cuộc sống (như là thời gian ăn, ngủ v.v…) hơn là cho phép một điều gì đó kém hơn nó có thể.
Bạn thiết lập một lý tưởng tuyệt đối. Kiểu như chỉ có màu đen hoặc trắng, không thể có màu xám.
Bạn cay nghiệt chỉ trích bản thân. Bạn sẵn sàng dằn vặt bản thân vào những sai lầm nhỏ nhất của chính mình, và dẫn đến bị khủng hoảng tinh thần.
Bạn nghiền ngẫm kết quả nếu nó không được như bạn hình dung trước đó. Bạn luôn tự hỏi tại sao nó lại không có kết quả khác, và liệu bạn có thể làm điều gì đó để ngăn chặn kết quả như vậy hay không.
Bạn phòng thủ trước những lời chỉ trích và có một nỗi sợ thất bại bởi vì chúng gợi đến sự không hoàn hảo.
Bạn chỉ có một mục đích cuối cùng ở trong tâm trí. Nếu bạn không đạt được cái đích đó, thì bạn không còn quan tâm đến thứ gì khác nữa.
Bạn có một lối tiếp cận hoặc tất cả hoặc không là gì cả. Nếu hoàn cảnh không cho phép bạn đạt được tiêu chuẩn mà mình đã đặt ra, bạn sẽ hoàn toàn bỏ công việc đó, bởi vì không cần phải tốn thêm thời gian vào những thứ mà bạn không chinh phục được.
Bạn rất nhạy cảm trong bất cứ tình huống nào có thể khiến cho người khác nhận ra rằng bạn là người không hoàn hảo.

Thông qua 6 đặc điểm và 10 dấu hiệu nhận biết bạn có phải là người cầu toàn hay không từ đó có những hướng giải quyết những tính xấu của người cầu toàn, tình huống nào nên cầu toàn và không nên thể hiện.