Rộng mở cơ hội xuất khẩu tôm tươi nguyên con sang Australia
Thương vụ Việt Nam tại Australia cho biết, dù gặp khó khăn do lệnh cấm nhập khẩu tôm chưa chế biến vào Australia trong suốt nửa đầu năm 2017 nhưng lượng tôm xuất khẩu (XK) sang thị trường này trong năm 2017 và tháng đầu năm 2018 vẫn tăng trưởng rất tốt. Cơ hội XK tôm tươi nguyên con sang thị trường này đang khá rộng mở vì các chuyến kiểm tra của Australia thời gian gần đây cho thấy, phía Australia đánh giá tương đối cao chất lượng của tôm Việt.
Theo Thương vụ Việt Nam tại Australia, trong tháng đầu tiên của năm 2018, XK tôm Việt Nam sang Australia có nhiều tín hiệu tích cực với tỷ lệ tăng trưởng 3 con số - 169,7%, đạt gần 11 triệu USD. Trước đó, năm 2017, kim ngạch XK tôm Việt Nam sang Australia đạt gần 120 triệu USD, tăng 4,6% so với năm 2016. Tôm chế biến chiếm 78% tổng kim ngạch XK tôm của Việt Nam sang thị trường này. Trong 5 năm qua, Việt Nam luôn là nước cung cấp tôm chế biến lớn nhất cho Australia.
Trên thị trường Australia, tôm Việt Nam không phải cạnh tranh nhiều về giá với nước đối thủ. Năm 2017, giá tôm nhập khẩu từ Việt Nam và Australia đạt 10,7 USD/kg, cao hơn các đối thủ như tôm Thái Lan (10,69 USD/kg) và Trung Quốc (10 USD/kg). Ngày càng có nhiều người tiêu dùng Australia lựa chọn tôm đông lạnh nhập khẩu từ các nước châu Á như Thái Lan và Việt Nam do giá thành thấp hơn và chất lượng ngày càng được cải thiện.
Trong tuần đầu tiên của tháng 3/2017, Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Australia đã cử đoàn công tác sang Việt Nam để kiểm tra, đánh giá quy trình, chất lượng sản xuất tôm của Việt Nam. Trong chuyến khảo sát này, các chuyên gia, cơ quan chuyên môn từ Bộ Nông nghiệp và Tài nguyên nước Australia đã có cách nhìn rất tích cực đối với ngành tôm Việt Nam. Theo đánh giá của đoàn công tác, ngành tôm đã tiếp cận, ứng dụng nhiều giải pháp, công nghệ hiện đại trong sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, chất lượng sản phẩm tôm Việt Nam được phía nhà nhập khẩu Australia đánh giá là rất tốt.
Nhu cầu nhập khẩu tôm từ thị trường Australia hiện khá lớn do sản lượng tôm đánh bắt và chế biến trong nước hạn chế vì nhân công cao. Tiêu thụ tôm tăng nhanh trong khi nguồn cung trong nước không đủ đáp ứng nhu cầu. Hiện nay, hơn 90% sản phẩm tôm tiêu thụ tại Australia là nhập khẩu. Tuy nhiên, mỗi năm, giá trị XK thuỷ sản của Việt Nam sang Australia chỉ là vài trăm triệu USD, chiếm tỷ lệ rất thấp, chủ yếu là mặt hàng tôm nấu chín. Điều này cho thấy, cơ hội mở rộng thị trường xuất khẩu tôm tươi nguyên con vào thị trường này là rất lớn. Phía Việt Nam và Australia đang tích cực làm việc để dỡ bỏ những rào cản cho con tôm tươi nguyên con và cấp phép nhập khẩu chính thức cho sản phẩm này vào Australia.
Australia hiện là thị trường nhập khẩu tôm đứng thứ 16 trên thế giới, chiếm 1,5% tổng giá trị nhập khẩu tôm của toàn thế giới năm 2017. Mỗi năm trung bình Australia nhập khẩu khoảng 40.000 tấn tôm từ các nguồn cung trên thế giới. Trong 5 năm (2013-2017), khối lượng nhập khẩu tôm vào Australia đạt cao nhất 44.500 tấn năm 2014.
Năm 2017, giá trị nhập khẩu tôm của Australia đạt 32.300 tấn, trị giá 340,4 triệu USD, giảm 21% về khối lượng nhưng tăng 14% về giá trị so với năm 2016. Việt Nam là nguồn cung tôm lớn nhất cho Australia, chiếm 32,9% tổng giá trị nhập khẩu tôm của Australia. Tiếp theo đó là Thái Lan, Trung Quốc. Trong đó, tăng trưởng nhập khẩu từ Việt Nam là mạnh nhất với 32,9%.
