Khởi nghiệp từ nuôi gà
Nuôi gà không phải là việc mới đối với người dân xóm Bưng nói chung cũng như gia đình chị Hoà nói riêng. Gia đình chị Hoà đã nuôi gà được hơn chục năm nay nhưng số lượng ít chỉ từ 100-200 con/lứa. Trước đây, do không được tập huấn KHKT nên hay xảy ra dịch bệnh trên đàn gà nhiều lúc chị cảm thấy chán nản, muốn bỏ cuộc. Từ năm 2015, gia đình chị đầu tư 100 triệu đồng xây dựng chuồng trại 300 m2 và mở rộng chăn nuôi lên 3.000 - 4.000 con/năm. Gia đình chị Hoà còn ấp gà giống để cung cấp giống cho các hộ cùng xóm. Hiện nay, với diện tích gần 1 ha, gia đình chị vừa đầu tư làm chuồng trại nuôi gà, vừa trồng 400 cây ăn quả có múi năm thứ 3. Theo tính toán thu nhập từ nuôi gà đạt 80 triệu đồng /năm.
Chị Quách Thị Hoà chia sẻ: Các hộ trong xóm chủ yếu chăn nuôi nhỏ lẻ, tự phát nên tiêu thụ bấp bênh do bị tư thương ép giá. Mặt khác, khâu kiểm soát giống, thức ăn do không có kỹ thuật nên xảy ra dịch bệnh dẫn đến hiệu quả kinh tế không cao. Trước khó khăn đó, các hộ chăn nuôi trong xóm đã thành lập "nhóm sở thích” gồm 12 hội viên nông dân do chị Hoà làm trưởng nhóm và được dự án ADDA hỗ trợ kỹ thuật. Các hộ học hỏi, trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau nên tự tin có kiến thức chăn nuôi để chia sẻ và phát triển hơn. Tháng 8/2016, nhóm đã đăng ký "Hội thi sáng kiến giảm nghèo bền vững” tại Hà Nội được lọt vào vòng chung kết và đoạt giải ba. Việc đoạt giải là động lực để nhóm mở rộng chăn nuôi và phát triển lên HTX. Từ khi thành lập HTX với ngành nghề chính là nuôi gà đồi, thành viên HTX, các hộ được tham gia nhiều lớp tập huấn về chăn nuôi gà do tỉnh, huyện tổ chức. Các hộ nắm bắt được nhiều kiến thức trong chăn nuôi, phòng trừ dịch bệnh và ứng dụng các tiến bộ KH -KT để cùng nhau phát triển chăn nuôi nâng cao chất lượng sản phẩm, từng bước đáp ứng nhu cầu thị trường. Thời gian đầu có 7 hộ nuôi gà đồi khoảng 7.000 con, hộ nuôi nhiều 3.000 - 4.000 con/lứa, hộ nuôi ít từ 200 - 500 con/lứa. Còn lại những thành viên khác phát triển nuôi trâu, trồng rau an toàn, trồng cây ăn quả có múi.
Từ tháng 11/2016, HTX gà đồi Hương Nhượng được thành lập do chị Quách Thị Hoà làm giám đốc.Với sự nhiệt huyết, sáng tạo, cùng hướng đi mới, HTX gà đồi Hương Nhượng ngày càng khẳng định tên tuổi và được đánh giá là HTX điển kinh tiên tiến trở thành mô hình HTX điểm trên địa bàn tỉnh, được Liên minh HTX tỉnh đặc biệt quan tâm.
Năm 2017, HTX được chọn tham gia dự án liên kết sản xuất tiêu thụ gà theo chuỗi giá trị thuộc chương trình xây dựng NTM. Dự án đã hỗ trợ HTX 8.000 con gà giống, hỗ trợ tập huấn chuyển giao KHKT cho các hộ nuôi gà thương phẩm; hỗ trợ mua thuốc, vắc xin, bóng úm, khay ăn, bình uống nước và xây dựng điểm giết mổ, bảo quản gà. Tổng kinh phí hỗ trợ 300 triệu đồng. HTX hiện có 16 thành viên. Tất cả các thành viên của HTX đều là những hộ dân đang chăn nuôi, trồng trọt trên địa bàn xã. Dù mới thành lập nhưng với chiến lược phát triển hiệu quả, năm 2017, doanh thu của HTX đạt 2, 9 tỷ đồng, lợi nhuận 600 triệu đồng. Hiện tại, HTX đang duy trì hai mảng sản xuất chính là chăn nuôi và trồng trọt. Không chỉ làm tốt trách nhiệm giám đốc HTX mà chị Hoà còn phát huy tốt vai trò tổ trưởng tổ TK &VV của xóm Bưng. Tổ TK &VV của chị Hoà quản lý có 48 thành viên với dư nợ trên 1 tỷ đồng, đặc biệt không có nợ quá hạn. Năm 2017, chị Hoà đã đăng ký vay vốn ưu đãi từ NHCSXH với số vốn 300 triệu đồng cho 9 hộ thành viên vay để đầu tư vào chăn nuôi gà và các hộ đều đã phát huy hiệu quả nguồn vốn vay.
Mặc dù mới đi vào hoạt động nhưng HTX đã thể hiện được vai trò "cánh tay vịn” giúp chị em phụ nữ thoát nghèo và vươn lên làm giàu. Mục tiêu mà chị Hoà cũng như HTX hướng tới là sản xuất ra các sản phẩm theo chuỗi thực phẩm sạch an toàn phục vụ người tiêu dùng và xây dựng thương hiệu gà đồi Hương Nhượng, Lạc Sơn.