Nuôi chim công Ấn Độ lãi hàng trăm triệu đồng
Ông Khởi chia sẻ, trước đây, gia đình chuyên nuôi gia cầm, nhưng do giá cả bấp bênh, dịch bệnh nhiều, thường xuyên bị thua lỗ nên vô cùng chán nản. Năm 2009, tình cờ xem phóng sự truyền hình về mô hình nuôi chim công của nông dân ở tỉnh Nam Định, thấy loài chim hoang dã có bộ lông sặc sỡ lại múa đẹp, dễ nuôi mà thị trường đang khan hiếm, ông mê ngay. "Sau đó tôi quyết tâm xuống trang trại ở Nam Định mua hơn 10 con chim công mới nở, giống Ấn Độ, giá 750.000 đồng/con về nuôi thử", ông nhớ lại.
Không am hiểu kỹ thuật, ông tìm hiểu cách nuôi trên mạng internet, sách báo, cộng với việc có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực nuôi gia cầm nên việc nuôi chim công của ông gặp nhiều thuận lợi. Từ số con giống mua được, ông Khởi liên tục tăng đàn công lên hàng trăm con.
Ông Khởi tiết lộ, công là loài động vật có nguồn gốc hoang dã nhưng việc nuôi nó không quá khó. Ưu điểm của loài này là sức đề kháng tốt, tỷ lệ nuôi sống cao. Thức ăn đơn giản, dễ kiếm, chủ yếu là thóc, ngô và rau xanh, cỏ chiếm 60%. Lượng thức ăn chỉ bằng 1/3 của gà nên tiết kiệm được khá nhiều chi phí chăn nuôi.
Riêng con non sẽ có chế độ ăn khác hơn chim công trưởng thành. Theo đó, đối với con mới nở thì khẩu phần ăn là 100% cám gà tổng hợp. Sau 30 ngày tuổi, hệ tiêu hóa đã cứng cáp hơn có thể pha thức ăn theo tỷ lệ: 70% cám tổng hợp 30% ngô hoặc thóc nghiền. Chim công 6-8 tháng tuổi có thể nuôi nhốt ngoài chuồng lớn cùng các cá thể khác thì tỷ lệ cám tổng hợp chỉ còn 50% và lúc này nên cho công ăn bổ sung các loại rau xanh thái nhỏ như rau ngót, cải…
Khi công đến tuổi trưởng thành, có thể cho ăn cám tổng hợp và các loại ngũ cốc nguyên hạt như ngô, thóc. Đặc biệt cần tăng cường nhiều rau xanh để tăng sức đề kháng, giúp công có bộ lông bóng mượt, màu sắc rực rỡ. Nước sử dụng cho chim công tuyệt đối phải là nước sạch. Với chim non nên dùng nước đun sôi để nguội để bảo vệ hệ tiêu hóa còn non nớt.
Cách phòng, trị bệnh cho chim công mới chính là bí quyết quan trọng nhất. Chim công cũng có thể nhiễm một số bệnh như gia cầm như đi ngoài, cúm... Song nhờ sức đề kháng tốt, công rất ít khi bị bệnh. Trường hợp công bị bệnh, các chủ trang trại chỉ cần ra hiệu thuốc thú y nói triệu chứng là mua được thuốc điều trị ngay.
Trung bình mỗi năm, ông Khởi xuất bán cho khách du lịch và các bạn hàng cả nước hàng trăm cặp công giống, với giá từ 2 - 3 triệu đồng/cặp, cùng hàng chục công bố mẹ giá từ 10 - 20 triệu đồng/con.
Chim công rất thông minh và dạn dĩ, nếu được nuôi và chăm sóc từ nhỏ, công có thể thả rông trong sân như gà mà không sợ bay mất. Ở Việt Nam chim công thường được nuôi tập trung trong chuồng trại theo mô hình công nghiệp.
Kỹ thuật làm chuồng công khá đơn giản, thiết kế sao cho thông thoáng vào mùa hè, ấm áp vào mùa đông. Tùy vào số lượng vật nuôi, độ rộng hẹp của chuồng công có thể khác nhau. Một ô chuồng đúng tiêu chuẩn (có thể nuôi từ 4–6 cá thể chim trưởng thành, hoặc 10-15 cá thể từ 6-12 tháng tuổi) thường có thiết kế chiều rộng 3,5-4m, chiều dài 5-6m, chiều cao 2,7-3m.
Trang trại của gia đình ông Khởi đang mở rộng ra khoảng 500 m2, chi phí mua vật liệu xây dựng và thiết kế chuồng hết không nhiều, chỉ khoảng vài chục triệu đồng. Để giảm chi phí có thể tận dụng nhà kho, xưởng, chuồng heo, chuồng gà sẵn có để cải tạo thành chuồng nuôi chim công. Nên thiết kế thêm một chuồng phụ để chăm sóc riêng chim công bị bệnh, hay trong quá trình theo dõi bệnh để tránh lây nhiễm cho các cá thể khác.
Vật liệu làm chuồng có thể dùng tre, nứa, hay lưới B40 quây xung quanh hoặc làm vách ngăn. Nóc chuồng dùng lưới cước để chim không bay ra. Người nuôi cũng có thể dùng các tấm lợp nhựa để lợp mái chuồng để chim có chỗ trú mưa. Cần lưu ý không dùng lưới thép nhỏ hoặc cước nylon làm vách ngăn, vì chim sẽ lầm tưởng là thức ăn, dễ dẫn đến thủng ruột hoặc thắt diều. Không gian nuôi chim công phải luôn khô thoáng để phòng tránh bệnh. Dùng cát vàng rải nền chuồng để hút ẩm giúp công không bị bẩn và phòng ngừa giun, sán. Nếu có điều kiện, có thể thiết kế thêm phần sân phía trước để công có chỗ tắm nắng, vận động.
Để nuôi được chim công không khó, nhưng luyện làm sao cho công múa đẹp là cả một vấn đề, ông Khởi tiết lộ. Cần có bí quyết riêng mới có thể thành công được. Muốn luyện cho công múa, chủ nuôi phải luyện cho con vật quen người trước, sau đó mới dạy múa dần. Chẳng hạn như múa xòe đuôi là cơ bản nhất, người nuôi chú ý tạo không gian rộng, thoáng, để ánh nắng chiếu vào chim công mới có hứng múa. Còn muốn công múa cả chân kết hợp với đuôi thì người chủ phải thường xuyên vào chuồng nhảy múa, chơi cùng con vật.
Hiện nay, ông Khởi cung cấp ra thị trường đều đặn hàng chục con chim công mỗi năm, trong đó có nhiều con thuộc dòng quý hiếm lên đến hàng chục triệu đồng/cặp. Trung bình mỗi năm trừ chi phí, gia đình ông lãi vài trăm triệu đồng. Trước nhu cầu của thị trường, anh dự định sẽ mở rộng quy mô chuồng trại nuôi trên 1.000 con công. "Sắp tới, tôi sẽ mở một nhà hàng chế biến loài chim quý tộc này để phục vụ thực khách", ông cho hay.
