Thủ tướng: Việt Nam có khả năng đạt mục tiêu đứng thứ nhì ASEAN về quy mô kinh tế

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị toàn quốc quán triệt Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng ngày 28/3

Thủ tướng cho biết, để thực hiện Chiến lược, trước hết phải trả lời câu hỏi "chúng ta đang ở đâu". 

VIỆT NAM CÓ THỂ XẾP THỨ 2 ASEAN VỀ QUY MÔ KINH TẾ

Thủ tướng cho biết quy mô nền kinh tế Việt Nam trong top 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới và đứng thứ 4 trong ASEAN. GDP bình quân đầu người năm 2020 đạt trên 3.500 USD. Việt Nam hiện nằm trong tốp 10 quốc gia tăng trưởng cao nhất thế giới, là 1 trong 16 nền kinh tế mới nổi thành công nhất thế giới.

Việt Nam có độ mở của nền kinh tế đạt khoảng 200% GDP, là một trong những nước có độ mở kinh tế cao nhất thế giới. Như vậy, Việt Nam đã có thứ hạng nhất định trên thế giới. Việt Nam thiết lập quan hệ chính thức với 189/193 quốc gia, có quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với trên 224 nước, vùng lãnh thổ.

Tăng trưởng kinh tế bình quân 10 năm 2011-2021 đạt 5,95%. Nhiều công trình, nhà máy được đầu tư từ các nguồn lực khác nhau. 

"Trong 5 năm qua, chúng ta đầu tư xây dựng 62 nhà máy chế biến, khắc phục cơ bản tình trạng được mùa mất giá. Bên cạnh đó, chúng ta không chỉ quan tâm phát triển đô thị, nơi tập trung người giàu, người khá giả, nhà đầu tư mà phát triển cả vùng nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa. Chúng ta không để ai đói cơm, lạt muối, màn trời chiếu đất do thiên tai", Thủ tướng nói.

Tuy nhiên, nền kinh tế trong nước nhiều tiềm ẩn rủi ro, độ mở lớn, năng lực cạnh tranh và sức chống chịu hạn chế, chịu ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh. "Đầu nhiệm kỳ là Formosa và cuối nhiệm kỳ là Corona", Thủ tướng ví von về những thách thức trong nhiệm kỳ qua.

Tuy vậy, Thủ tướng khẳng định Việt Nam hoàn toàn có khả năng đạt mục tiêu đứng thứ nhì ASEAN quy mô nền kinh tế nếu quyết tâm. 

KHÔNG LIÊN TỤC TĂNG TRƯỞNG THÌ SẼ TỤT HẬU

Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2021-2030 xác định đến năm 2030 (kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng), Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và xác định cả tầm nhìn đến năm 2045 (kỷ niệm 100 năm thành lập nước) trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Việt Nam phấn đấu đến năm 2030, GDP bình quân đầu người đạt khoảng 7.500 USD. Trong  5 năm tới (2021 – 2025), Việt Nam xác định tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) bình quân đạt khoảng 6,5 - 7%/năm. Đến năm 2025, GDP bình quân đầu người khoảng 4.700 - 5.000 USD.

Ba đột phá chiến lược được đặt ra là tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể; phát triển toàn diện nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội đồng bộ, hiện đại.

"Chúng ta không phấn đấu tới các mục tiêu trên thì đất nước lạc hậu", Thủ tướng nhấn mạnh. "Với niềm tin và khát vọng vươn lên mạnh mẽ của toàn dân tộc, Việt Nam cần nhanh chóng bứt phá, rút ngắn khoảng cách phát triển với khu vực và thế giới, nỗ lực phấn đấu hướng đến mục tiêu sớm trở thành nước thu nhập trung bình cao với sự thay đổi cách nghĩ, cách làm, 'chứ không phải bổn cũ chép lại'".

Về 5 quan điểm phát triển, Thủ tướng nhấn mạnh phải khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, ý chí tự cường và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc. 

Chúng ta cần xây dựng nền kinh tế tự chủ, mặc dù hội nhập sâu rộng nhưng chúng ta không phụ thuộc vào bất cứ nước nào. Coi trọng thị trường trong nước. Chủ động, kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, Thủ tướng nhấn mạnh. 

"Cán bộ, đảng viên đều có nguyện vọng đưa đất nước tiến bước. Đây là truyền thống quý, không chịu đói nghèo, không chịu tụt hậu, không chịu thua kém. Tất cả điều đó cũng là sự hiện thực hóa ước nguyện của Bác Hồ, đưa dân tộc Việt Nam sánh vai với các cường quốc năm châu và mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân", Thủ tướng nói.

Chiến lược xác định 11 chỉ tiêu, trong đó có 7 chỉ tiêu kinh tế, 4 chỉ tiêu môi trường. Theo Thủ tướng, áp lực đối với chúng ta là phải liên tục tăng trưởng cao. Các nước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc có 2-3 thập niên liền liên tục tăng trưởng cao.

"Việt Nam hoàn toàn có khả năng tăng trưởng cao. Nếu không có biện pháp để tăng trưởng cao thì chúng ta sẽ tụt hậu, phát triển không bền vững, thu nhập thấp, lạc hậu. Vì vậy, chúng ta phải đi trước đón đầu, quyết tâm chính trị cao, ý chí dân tộc và khát vọng phát triển trong mọi người dân, cơ sở trong thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu. Tăng trưởng cao liên tục trong mấy thập kỷ là điều cần thiết và năm nay, chúng ta phấn đấu tăng 6-6,5%, sang năm có thể là 7%, nhưng sắp tới phải đạt mức tăng GDP 8-9% bình quân/năm. Con số này đòi hỏi chúng ta phấn đấu và quyết tâm mạnh mẽ", Thủ tướng khẳng định.

Hội nghị trực tuyến toàn quốc quán triệt Nghị quyết Đại hội 13 của Đảng - Ảnh: VGP

Thủ tướng cho biết, không chỉ kinh tế, Việt Nam còn tập trung vào những chỉ tiêu quan trọng về xã hội và môi trường. 

"Tuổi thọ bình quân người dân phấn đấu là 74,5 tuổi vào năm 2025 và 75 tuổi vào năm 2030. Tuy nhiên, đừng để tình trạng chưa giàu đã già", Thủ tướng bày tỏ. "Hiện nay chúng ta đang ở thời kỳ dân số vàng, là lợi thế để thu hút đầu tư, đưa đất nước tiến lên".

Nói về chỉ tiêu tỷ lệ che phủ rừng giữ ổn định khoảng trên 43% diện tích gắn với nâng cao chất lượng rừng, Thủ tướng chia sẻ: "Chương trình Vì một Việt Nam xanh đang được phát động, mọi tỉnh, thành phố đều phát động trồng cây từ nhiều nguồn xã hội, ngân sách. Thủ tướng hoan nghênh việc phát động trồng cây trong lực lượng quân đội gần đây cũng như hoan nghênh tỉnh Bến Tre là tỉnh đầu tiên hưởng ứng phát động trồng 1 tỷ cây xanh và nhiều tỉnh thành như Phú Yên, Tuyên Quang".

TẠO ĐIỀU KIỆN BÌNH ĐẲNG CHO DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN PHÁT TRIỂN

Về nội dung cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước, Thủ tướng lưu ý đến năm 2025 hoàn thành việc sắp xếp lại khối doanh nghiệp này; xử lý cơ bản các yếu kém của các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, chống tham nhũng, "sân trước sân sau" trong doanh nghiệp nhà nước. 

Bên cạnh đó, phấn đấu có càng nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân lớn mạnh, để đến năm 2030, Việt Nam có những tập đoàn hàng đầu khu vực. 

"Chúng ta không thành kiến mà tạo điều kiện bình đẳng để doanh nghiệp tư nhân phát triển", Thủ tướng nói. "Đặc biệt, chúng ta phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân vươn ra toàn cầu và có thương hiệu lớn. Những gì Nhà nước không cần làm thì để xã hội làm, Nhà nước không ôm đồm hết tất cả".

Thủ tướng cho biết Việt Nam có 4 cuộc cải cách lớn là cải cách giáo dục, cải cách tiền lương, cải cách hành chính và cải cách tư pháp. Thời gian tới, 4 cuộc cải cách này sẽ tiếp tục được thúc đẩy để đi đến thành công.

Về khâu tổ chức thực hiện Chiến lược, Thủ tướng khẳng định đây là khâu quan trọng nhất. 

"Chủ trương 1, biện pháp 10, kế hoạch 20, đôn đốc thực hiện kiểm tra quyết liệt thì mới thành công. Nghị quyết có hay, chiến lược có tốt, có đúng mà tổ chức thực hiện kém, không quyết liệt, không linh hoạt điều hành thì Nghị quyết và chiến lược không đi vào cuộc sống. Chúng ta cần hiểu tổ chức thực hiện là cả hệ thống chính trị chứ không phải chỉ các cấp chính quyền", Thủ tướng nhấn mạnh.