Bắc Ninh thành công với mô hình trồng tía tô xuất khẩu
Khi lá tía tô đã mở đường thành công sang thị trường nước ngoài thì các nông sản khác của Việt Nam sẽ có cơ hội để xuất khẩu. Điều này cũng mở ra một triển vọng trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại địa phương.
Huyện Lương Tài ở Bắc Ninh đang thực hiện các mô hình trồng trọt ứng dụng công nghệ cao, như dự án sản xuất rau măng tây xanh, cà rốt, áp dụng theo quy trình VietGap tại xã Minh Tân diện tích 4,5 ha; dự án trồng cây ăn quả hữu cơ (bưởi, cam) áp dụng công nghệ tưới béc bù áp quanh gốc (tưới phun tự động) theo công nghệ Israel, diện tích 10,1 ha tại xã Mỹ Hương; dự án trồng cây ăn quả (bưởi da xanh) áp dụng hệ thống tưới phun tự động, diện tích 2,5 ha tại xã Quảng Phú… Trong các dự án đang được thực hiện thì dự án trồng tía tô trong nhà kính (nhà màng) tại xã Lâm Thao, diện tích 8,11 ha (đã trồng 5,5 ha) có tiềm năng xuất khẩu rất lớn.
Mô hình trồng tía tô trong nhà màng tại xã Lâm Thao, Bắc Ninh
Một trong những điều kiện bắt buộc khi trồng tía tô xanh xuất khẩu phải có hệ thống nhà kính (nhà màng) hiện đại, bởi đây là mặt hàng rau gia vị ăn trực tiếp.
Sau một tháng gieo trồng trong nhà màng với nhiệt độ luôn duy trì từ 33 - 35 độ C, rau tía tô xanh bắt đầu cho thu hoạch. Quy trình trồng tía tô xanh luôn phải được đảm bảo nghiêm ngặt với giống cây nhập khẩu hoàn toàn từ Nhật Bản, xới đất bằng tay, quạt thông gió, tưới nước bằng hệ thống phun sương hay dùng đèn chiếu sáng. Mọi công đoạn chăm bón đều hạn chế tối đa sự can thiệp của hóa chất và máy móc.
Lá tía tô xanh để xuất khẩu phải bảo đảm kích thước giống nhau. Lá xuất khẩu được là từ lá thứ 7 trở lên của cây, phải bảo đảm kích cỡ 6-8cm. Còn những chiếc lá già, quá lứa trước đó đều hái bỏ đi. Sau khi thu hoạch, vài ngày sau, lá non phát triển thêm đạt kích cỡ như yêu cầu để xuất khẩu thì mới được hái tiếp. Lá tía tô đủ tiêu chuẩn xuất khẩu phải không rách nát.
Giống tía tô xanh Nhật Bản có thể trồng quanh năm, song thời vụ chính gieo giống tháng 7 và tháng 12 hàng năm. Lượng hạt giống là 1 kg/ha, mật độ 96.000 - 100.000 cây/ha. Sau khi trồng khoảng 1,5 tháng cho thu hoạch lá với năng suất dao động từ 15 - 20 tấn/ha.
Lá tía tô Bắc Ninh đã được xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc... Nhu cầu tiêu thụ tía tô xanh tại thị trường Nhật Bản là rất lớn, đặc biệt khi hệ thống các nhà hàng truyền thống Nhật Bản đang trở thành ngành công nghiệp ẩm thực với các chuỗi nhà hàng được mở ra khắp nơi, trong đó có cả thị trường Việt Nam.
Các thị trường nước ngoài yêu cầu với sản phẩm rau tía tô đủ điều kiện vô cùng khắt khe. Theo đó, ngoài các điều kiện về vệ sinh an toàn thực phẩm, hóa chất, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, sâu bệnh, lá tía tô thành phẩm cần phải có kích cỡ chuẩn. Bên cạnh đó, lá tía tô không được méo mó, cuống và đầu phải cân, màu sắc phải đồng đều, không thủng, rách…, được bảo quản kho lạnh tiêu chuẩn và vận chuyển sang thị trường nước ngoài bằng đường hàng không. Do đó người sản xuất cần phải tuân thủ nghiêm ngặt trong quy trình sản xuất, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm đối với loại rau này.