Bưởi Tân Triều – Sản vật nức tiếng của vùng đất Đồng Nai

Bưởi Tân Triều có vỏ màu xanh như bưởi da xanh, vỏ mỏng, ngọt thanh, không có vị hơi đắng và hậu ngọt. Những đặc sản từ trái bưởi mà bất cứ ai khi đến với Tân Triều cũng không thể bỏ qua đó chính là rượu bưởi, nem bưởi, chè bưởi và món gỏi bưởi.

Làng bưởi Tân Triều thuộc xã Tân Bình, huyện Vĩnh Cửu, tỉnh Đồng Nai. Cách trung tâm Thành phối Biên Hòa khoảng 3km. Là một cù lao nhỏ được bao bọc bởi sông Đồng Nai, quanh năm được phù sa bồi đắp nên cây bưởi nơi đây quanh năm xanh tốt, trái rất mọng nước, có vị ngọt thanh, là một sản vật quý của vùng đất này.

Đến làng bưởi Tân Triều, khách sẽ ngất ngây với hương bưởi thoang thoảng, vào sâu hơn một chút dễ dàng nhìn thấy những hình ảnh vườn bưởi xanh ngát trĩu quả dọc hai bên đường. Với những ai mới đặt chân đến Tân Triều chắc hẳn sẽ cảm thấy choáng ngợp bởi vườn bưởi xanh ngát này.

Theo tài liệu nghiên cứu, vùng bưởi Tân Triều hình thành rất sớm vào những năm sau 1869, khi vùng đất này còn hoang vu, dân cư thưa thớt cách tỉnh lỵ Biên Hòa khoảng 10Km. Người dân Tân Triều kể rằng: năm 1869, nhà thờ Tân Triều được xây dựng, cha xứ đã mang hai cây bưởi từ Brazil về trồng trước sân. Hàng năm, cây bưởi cho quả trĩu cành. Thấy vậy, bà con xin chiết nhánh về trồng và nhân rộng khắp vùng. Sau trận lụt Nhâm Thìn (1952), đất Tân Triều không còn trồng trầu, người dân chuyển sang trồng bưởi. Dần dần, một thế kỷ trôi qua cây bưởi có mặt khắp vùng và trở thành đặc sản của tỉnh Đồng Nai với nhiều chủng loại khác nhau như bưởi Đường Lá Cam, bưởi Ổi, bưởi Đường Da Láng, bưởi Thanh Trà, bưởi Đường Hồng, bưởi Lựu,... Trong số đó, bưởi Đường Lá Cam Tân Triều và bưởi Ổi Tân Triều là hai giống bưởi có chất lượng đặc thù nhất, được người tiêu dùng rất ưa chuộng.

Bưởi Đường Lá Cam Tân Triều có dạng quả lê thấp (cuống đầu quả dạng lồi). Vỏ quả khi chín có màu xanh vàng và láng nhẵn. Trọng lượng quả trung bình dao động từ 696,57 đến 1.383,33g/quả. Chiều cao quả từ 105,67 đến 146,00mm. Đường kính quả từ 105,67 đến 146,00mm. Số túi tinh dầu/cm2 dao động từ 37,53 đến 58,13 túi, túi tinh dầu chìm. Độ dày vỏ dao động từ 10,00 đến 18,67mm. Các múi bưởi cân đối. Tỉ lệ thịt quả dao động từ 52,5 đến 55,9%. Hàm lượng nước vừa phải, từ 52,80 đến 67,63%. Số hạt trung bình dao động từ 35 đến 107,5 hạt/quả. Bưởi Đường Lá Cam Tân Triều có các tép bưởi thon nhỏ bó chặt, màu vàng ngà, vị ngọt thanh mát nhờ có các chỉ tiêu chất lượng như: độ Brix dao động từ 9,13 đến 11,00%; hàm lượng đường tổng số dao động từ 8,10 đến 10,30%; hàm lượng axit tổng số từ 0,50 đến 1,07%; hàm lượng vitamin C từ 32,03 đến 55,90mg/100g; độ pH dịch quả dao động từ 3,63 đến 4,94.

Quả bưởi Ổi Tân Triều có trọng lượng nhỏ hơn bưởi Đường Lá Cam, có dạng tròn hơi có núm ở đầu cuống gần giống với quả ổi, cuống đầu quả dạng cổ thắt, vỏ quả sần, khi chín có màu vàng nhạt, dễ bóc tách. Quả nhỏ, dao động từ 613,97 đến 754,73g/quả. Chiều cao quả từ 112,33 đến 136,00mm, đường kính quả từ 102,67 đến 114,00mm. Số túi tinh dầu/cm2 từ 37,53 đến 58,13 túi, túi tinh dầu nổi. Độ dày vỏ dao động từ 6,00 đến 11,00mm. Tỷ lệ nước ép dao động từ 52,80 đến 56,83%. Bưởi Ổi Tân Triều có nhiều hạt, số hạt/quả của bưởi Ổi trung bình từ 103,50 đến 119,15 hạt/quả, hạt có dạng dài. Bưởi Ổi Tân Triều có con tép bó chặt trung bình, thon nhỏ, có màu vàng ngà. Nước ép quả màu vàng nhạt, vị rất ngọt, không the, con tép khô và róc. 

Bưởi Ổi Tân Triều có vị thơm đặc trưng gần giống với mùi thơm của ổi. Bưởi Ổi Tân Triều có vị ngọt đậm đà do có độ Brix trung bình cao (từ 10,27 đến 12,53%), hàm lượng đường tổng số trung bình cao (từ 9,53 đến 12,03%); trong khi hàm lượng axít tổng số lại ở mức độ vừa phải (từ 0,47 đến 0,67%); hàm lượng vitamin C từ 32,00 đến 46,97mg/100g, độ pH từ 4,41 đến 5,23.