Ăn bánh chim gâu của người Cao Lan
Một trong những món ăn mang đặc trưng riêng của người dân tộc Cao Lan ở Tuyên Quang là bánh chim gâu, một món ăn bình dị và mang đậm hương vị mộc mạc của núi rừng Tây Bắc.
Một trong những món ăn mang đặc trưng riêng của người dân tộc Cao Lan ở Tuyên Quang là bánh chim gâu, một món ăn bình dị và mang đậm hương vị mộc mạc của núi rừng Tây Bắc.
Để làm được những chiếc bánh chim gâu, người Cao Lan phải lên rừng hoặc đồi cao để tìm lá dứa rừng, loại lá quen thuộc mà người Cao Lan yêu thích.
Người Cao Lan cho rằng lá dứa rừng là một vị thuốc chữa được bệnh dạ dày, do đó gói bánh bằng lá dứa rừng vừa tạo vị thơm ngon cho bánh, vừa chữa được bệnh.
Lá dứa sau khi được rửa sạch, lau khô sẽ được tước phần gai, chẻ thân cứng đi cho lá mềm. Sau đó được các bà, các mẹ khéo léo đan thành hình những con chim gâu nhỏ xinh, rỗng ruột.
Ngoài lá dứa rừng, thành phần chính để làm bánh chim gâu là gạo nếp nương. Gạo nếp đã chọn lọc đem vo sạch, để ráo nước rồi trộn thêm ít muối cho đậm đà, sau đó được nhồi vào trong vỏ bánh, đến lúc đầy chặt sẽ đan kín lại.
Tùy vào nhu cầu, sở thích của từng gia đình và người thực hiện mà bánh được làm đơn giản hay cầu kỳ. Nếu đơn giản, bánh chỉ gồm gạo nếp cùng muối, còn cầu kỳ hơn, các bà, các mẹ có thể trộn thêm một chút đậu xanh hay thịt, hoặc nhuộm gạo thành nhiều màu bằng các loại lá cây rừng để tạo nên sự phong phú cho hương vị bánh.
Gói bánh chim gâu đơn giản, không cầu kỳ nhưng để có được chiếc bánh đẹp, thơm ngon thì rất cần đến sự khéo léo của người phụ nữ.
Nguyên liệu được nhồi vào vỏ xong, bánh đã thành hình sẽ đặt vào nồi, nổi lửa để luộc. Để có được một nồi bánh chim gâu ngon thì trong suốt quá trình luộc, lửa phải đều và bổ sung nước thường xuyên để giữ chiếc bánh luôn ngập trong nước.
Bánh sẽ chín sau khoảng một giờ ninh liên tục, rồi cẩn thận vớt ra nia hay sàng, để ra chỗ thoáng cho nguội và ráo nước trước khi cắt đôi từng chiếc để cả nhà thưởng thức.