Cá nướng gắp ở bản Thái

Tôi đã đi nhiều nơi, được thưởng thức nhiều món ăn của nhiều dân tộc khác nhau nhưng không thấy nơi đâu có được món ăn độc đáo như món cá nướng gắp ở bản Già Hóp (xã Tường Sơn, Anh Sơn, Nghệ An).

Món cá nướng gắp (pa pính tộp) của người Thái gắn liền với cuộc sống chân chất, mộc mạc của người dân nơi đây từ bao đời nay và phổ biến ở mỗi gia đình trong những dịp đặc biệt- nhất là Tết Nguyên đán thì món ăn này không thể thiếu ở mỗi gia đình. Không biết món ăn này có từ bao giờ, chỉ biết rằng nó vẫn tồn tại cho tới ngày nay và được hầu hết mọi người yêu thích.

Món cá nướng gắp hầu như ai cũng có thể làm được nhưng để có món cá nướng gắp ngon, hấp dẫn mọi người thì không hề đơn giản. Muốn chế biến được món cá nướng gắp ngon cần phải biết cách chọn nguyên liệu và kinh nghiệm trong chế biến. Cá để chế biến phải là cá còn tươi sống, có thể là cá trắm, cá chép, cá trôi, cá rô phi,… Cá được đánh hết vảy, mổ từ sau lưng, lấy hết ruột cá ra, kế đến cá được cột ốp vào thanh tre đem xông khói trên gác bếp. Sau khi cá được xông khói khoảng một vài tháng trên gác bếp thì có thể đem xuống chế biến. Người dân ở đây vào những dịp lễ tết thường lấy hành, thịt heo, hạt tiêu, gia vị , muối, bột ngọt, các loại rau thơm băm nhỏ, trộn đều sau đó mở tách lưng cá ra cho các nguyên liệu này vào rồi gắp lại đem nướng trên bếp than hồng cho chín là có thể dùng được.

Món cá nướng gắp ngon phải có mùi thơm đặc trưng của cá nướng, của gia vị, vị ngọt của cá, của thịt… Món cá nướng gắp chỉ vậy thôi nhưng với người dân nơi đây nó đã trở thành món ăn truyền thống không thể thiếu góp phần làm tăng thêm hương vị tết cổ truyền của người dân nơi đây.

Cá nướng gắp dùng để dâng cúng trên bàn thờ tổ tiên ngày tết, là món nhậu, tiếp đãi bạn bè trong những dịp lễ tết và được mọi người yêu thích. Ngày nay, do sự giao lưu văn hóa, nhiều món ăn của người Kinh đã có trong bữa ăn của người Thái nơi đây, tuy vậy món ăn này vẫn được người Thái ở đây xem trọng và không thể thiếu ở mỗi gia đình vào dịp lễ tết.