ĐẶC SẢN HẬU GIANG - CHẢ CÁ THÁC LÁC

Cá thác lác là loài cá nước ngọt duy nhất của chi Notopterus trong họ cá thác lác, có thân dài, dẹp, đuôi nhỏ và vảy phủ toàn thân. Cá thác lác thường có màu bạc và sống ở những nơi nước trũng như bàu, lung, vũng, ao hay hồ. Một con cá thác lác khi trưởng thành có thể nặng đến 500g và dài tới 400mm nhưng trọng lượng trung bình được tìm thấy là khoảng 200g. Cá thác lác tập trung sinh sản vào mùa mưa và theo mực nước dâng lên mà tràn ra các sông, rạch. Tại Việt Nam, cá thác lác được tìm thấy nhiều ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, sông Đồng Nai và các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên... Tuy nhiên, chỉ có cá thác lác tại Hậu Giang là được nhiều người biết đến nhất.

So với cá thác lác tại nhiều vùng khác, cá thác lác Hậu Giang thịt ngọt, ít xương lại có độ dẻo đặc biệt nên rất được thực khách ưa chuộng. Chúng được những bà nội trợ miền Tây chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như cá thác lác muối sả chiên, canh cá tần ô, cá dồn khổ qua, chả cá hấp... Trong đó, chả cá thác lác được xem là một trong những món ăn làm nên cái ngon của nền ẩm thực Hậu Giang. Theo nhiều người dân nơi đây, nếu chế biến cá thác lác đúng cách không những làm tăng giá trị dinh dưỡng của món ăn mà còn là bài thuốc quý chữa được nhiều bệnh. Một số tài liệu Đông y cũng cho rằng, cá thác lác có vị ngọt, không độc, tính bình, có tác dụng bổ khí huyết, giảm đau, nhuận trường nên rất tốt với những người mất ăn mất ngủ, thận hư, khí hư.

Đến Hậu Giang mà không thưởng thức món chả cá thác lác coi như uổng phí cả chuyến đi. Nhiều du khách còn nhắc nhau rằng, phải ghi ngay món này vào sổ tay kinh nghiệm du lịch Hậu Giang để bạn bè cùng biết. Cá thác lác Hậu Giang được các bà nội trợ ưa chuộng không chỉ vì chất lượng mà còn bởi giá cả hợp lý. Cá thác lác tươi nạo sẵn trộn với thịt heo nạc bằm nhỏ theo tỷ lệ 3 cá 1 thịt rồi cho thêm chút bột ngọt, muối, tiêu xay, hành lá xắt nhuyễn, sau đó bắc chảo chiên vàng là trở thành món ăn ngon. Món này thường trực trong bữa cơm của người dân miền Tây sông nước. Món này hấp dẫn người ăn không chỉ bởi màu vàng quyến rũ bên ngoài mà còn bởi cái dai dai, ngọt ngọt bên trong. Kẹp miếng chả cá chiên vàng thơm phức với các loại rau sống rồi chấm vào chén tương ớt chua ngọt, thực khách sẽ không thể kiềm lòng được mà không ăn tiếp miếng thứ hai.

Với những người nông dân miền Tây suốt ngày “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” thì một bữa cơm với canh chả cá thác lác và rau tần ô sẽ làm tan đi mệt mỏi. Món canh này rất dễ nấu lại có công dụng bồi bổ sức khỏe nên không khó để tìm thấy trong các chuyến du lịch Hậu Giang. Gắp một đũa rau chấm vào chén nước mắm mặn mặn được điểm xuyết thêm vị cay của ớt mới thấy được cái ngon của nó. Cảm giác ngọt mát của nước canh làm dịu đi vị cay nồng của ớt; chút dư vị mặn mà của biển trong nước mắm, dai dai của cá, thanh thanh của rau là sự kết hợp thú vị. Ngoài hai món ăn trên, chả cá thác lác còn được người dân Hậu Giang chế biến thành món lẩu cá thác lác khổ qua ngon tuyệt. Vào những buổi tối hay những khi cơn mưa mùa hè ở Nam Bộ ào về, cùng gia đình, bạn bè quây quần bên nồi lẩu nghi ngút khói thì thật là ấm cúng. Vị ngọt thanh và dai dẻo lạ miệng của chả cá như một thứ “thuốc phiện” khiến thực khách quên hết những bộn bề ngoài kia.