Muối kiến vàng

Có dịp đến các xã vùng cao của các huyện Sơn Hòa, Sông Hinh (Phú Yên) rồi đi dọc lên huyện Krông Pa và TX.Ayun Pa (Gia Lai), ai cũng dễ thấy những hàng quán hai bên đường có bày bán món muối kiến vàng.

Đây là muối được làm từ con kiến vàng, một loại kiến chân cao, thân hình màu vàng, làm tổ trên cây ở những vùng rừng núi. Món ăn này đã có từ lâu, nhờ vị ngon, ngày nay muối kiến vàng được nhiều người biết đến, xem như một đặc sản của vùng đất cao nguyên.

Theo người dân nơi đây, cách làm món này đơn giản. Trước hết phải tìm chọn được tổ kiến. Cách bắt kiến khá hay, đôi lúc hài hước. Đó là phải dùng cây sào dài chừng bốn năm thước khều tổ kiến từ trên cây xuống, cho nguyên cả tổ kiến vào cái thau nhôm. Giũ bỏ hết rác lá, chỉ lấy con kiến và trứng kiến. Phần con kiến và trứng kiến mang về cho vào chảo rang đến khi kiến khô, chín thơm. Có người rang kiến riêng, trứng riêng. Công đoạn tiếp theo là cho kiến vào cối, thêm ớt, muối và bột ngọt giã nhỏ. Tùy vào bí quyết gia truyền mỗi nhà mà muối kiến vàng sẽ được pha chế theo cách riêng để muối làm ra không quá nặng mùi kiến mà phải có hương thơm, ăn vừa miệng mới ngon. Ngày trước, người dân nơi đây còn dùng kiến vàng nấu với cá suối, trộn với gỏi dưa leo, đu đủ hoặc nấu canh chua cũng rất ngon.

Muối kiến vàng thường có mặt trong những bữa ăn của người dân vùng cao nơi đây. Nó có thể dùng thay thế cho muối ớt, chấm ăn kèm với nhiều món khác nhau, nhưng ngon nhất là chấm với các loại thịt nướng.