Thịt chuột La Chí - Hà Giang

Hà Giang là mảnh đất tập trung nhiều đồng bào dân tộc sinh sống, mỗi tộc người lại có tín ngưỡng văn hóa khác nhau, và nền ẩm thực phong phú, đa dạng. Trong đó phải kể đến là món thịt chuột – một món ăn độc đáo của người dân La Chí nơi đây.

Nếu như các bạn có dịp lên Hoàng Su Phì, chắc chắn khi hỏi về các món đặc sản nơi đây, ngoài thắng cố, rượu ngô của người Mông, lợn cắp nách của người Mán, thịt chua của người Nùng, thì chuột khô chính là “đặc sản đại diện” của người La Chí.

Con chuột trong văn hóa của người La Chí là vật hiến tế trong lễ cúng Thần Rắn tại rừng cấm Me Meo và là món ăn không thể thiếu trong mọi lễ cúng từ cúng tổ tiên, cúng lúa mới, cúng xuống đồng, cúng hồn cây lúa, cúng rừng, cúng núi, cúng sông suối, hoặc lễ cúng bắt ma, lập bàn thờ, lễ cưới…

Người dân La Chí thường coi món thịt chuột là món ăn hàng ngày, quanh năm suốt tháng cũng giống như người Kinh ăn thịt lợn vậy. Cứ đến mùa lúa chín, cánh đàn ông trong bản lại kéo nhau đi săn thịt chuột, cho tới khi mùa gặt kết thúc, chuột đồng hết chỗ ẩn nấp sẽ trốn vào rừng vầu, rừng tre, rừng chít… thì người ta lại vào rừng đặt bẫy, đào hang bắt chuột.

Thịt chuột được bà con La Chí chế biến thành nhiều món ăn khác nhau nhưng phổ biến nhất là món: nướng và treo gác bếp.

Để chế biến hai món này, người ta phải nhúng chuột vào nước sôi, vặt lông rồi dùng que tre xiên chuột đem thui trên bếp rơm cho đến khi da chuột vàng rượm. Mổ bụng, lọc bỏ nội tạng, rửa sạch, xát mắm, muối, mì chính, thảo quả, tiêu rừng cùng các gia vị khác. Nếu chọn cách ăn nướng thì chỉ cần kẹp que tre nướng trên bếp than củi giữa nhà cho chín là ăn được ngay. Còn với món thịt chuột khô thì tẩm gia vị rồi đem treo trên gác bếp. Lửa và khói sẽ làm cho thịt chuột khô quắt lại, cứng như khúc củi để cả năm trời cũng không hỏng, khi nào ăn thì họ lại gỡ xuống.