Đặc sản chè đâm xứ Nghệ
Ngày nay, chè đâm được nhiều người biết đến, trở thành món đồ uống phổ biến không chỉ ở Quỳ Hợp, mà còn xuất hiện trong nhiều quán ăn, nhà hàng ở thành phố Vinh. Đây cũng là đồ uống đặc sản dùng để đãi khách.
Mỗi gia đình người Thái tại huyện Quỳ Hợp, tỉnh Nghệ An đều có sẵn ống mét (ống bương từ cây tre), chày đâm và huột là dụng cụ đâm và lọc chè. Chè Quỳ Hợp có vị ngon khó lẫn với chè của các vùng khác. Chè dày lá, xanh, ngọt, thơm và ít chát.
Để có được bát nước chè đâm phải mất nhiều thời gian và công đoạn hơn so với pha chè xanh bình thường. Chè xanh chọn lá bánh tẻ, hái về đem rửa sạch, cho vào cối ống tre già giã nhuyễn. Nếu chọn lá già quá, nước chè sẽ bầm đen trông không ngon. Hoặc chè non quá, nước sẽ đắng chát.
Điều đặc biệt là khi hái lá chè cho vào cối, người dân còn ngắt cả cành thành từng đoạn nhỏ và ngắn. Bởi theo quan niệm phải có cả lá và cành, lúc đâm chè mới không bị nát và nước cốt mới giữ được màu xanh và mùi thơm đặc trưng.
Công đoạn giã cũng cần phải lưu ý đều tay để chè không nát quá. Nấu chè phải chọn thứ nước mưa ngọt lành hay nước giếng đá sỏi thì mới dậy lên mùi và vị ngọt đậm đà khó quên. Chè sau khi giã nhỏ sẽ cho nước sôi vừa đun vào làm chín chè, sau đó lọc thêm vài lần với nước sôi để nguội là hoàn thành.
Thứ chè xanh sóng sánh, thơm dậy mùi, khi uống ban đầu hơi đắng chát, nhưng đọng lại sau cùng là vị ngọt nơi đầu lưỡi. Dư vị đặc trưng của thứ nước đặc sản làm nên nỗi nhớ cho bất kỳ ai từng được một lần thưởng thức.