Cá rô Đầm Sét

Chẳng to khỏe tròn trục như anh rô phi cũng không bè bè như anh rô sụ khác hẳn chú rô ron bé tẹo. Con rô Đầm Sét chỉ to bằng ba ngón tay khép lại. Bé vậy thôi nhưng lại thuộc hàng ngon cao cấp. Ăn cá rô Đầm Sét chẳng ai tham con lớn như mè như trôi. Mình phơn phớt màu vàng nghệ không thẫm xamh như rô khác. Rô Đầm Sét ít xương, nhiều nạc, thịt thơm, ngọt nước, béo ngậy. Thế mới được phong là hàng đặc sản quí hiếm, chẳng có đâu giống rô này.

Cá rô Đầm Sét rán vàng ăn cứ giòn tan, đầu xương nhai được hết chẳng bỏ tí gì. Rán nó đừng tiếc mỡ, phải đổ ngập kín mình con cá như rán bánh tôm mới ngon. Đun mỡ sôi già mới thả từng con vào chảo nóng. Ít mỡ hoặc mỡ chưa kịp sôi đã đổ cả mẻ vào con nằm trên sống con bên dưới cháy sát, da bong khỏi thịt dính chặt vào lòng chảo khét lẹt. Con cá bị lột trần như bỏng nước sôi, “bỏ thì thương vương thì tội”. Rán cá cũng phải có “tay nghề” rán có “kỹ thuật” mới ngon. Giữ cho ngon lửa rom rom con cá sẽ chín âm ỉ vàng rộm hơi cong lên, gắp ra đĩa đã nghe tiếng giòn khô khóc. Cá rô rán chấm tương bần ngon hơn chấm nước mắm. Hãy hình dung khi toàn thân con cá rán vàng, cả đầu mình lẫn đuôi vỡ vụn ra giữa hai hàm răng mới cảm nhận hết cái thú ăn uống thần kỳ của con rô Đầm Sét. Có thêm một chén rượu làng Vân đưa cay khoái cảm nhân thêm gấp mấy. Lúc này hơi men, vị cá giao hoà khiến ta dễ ngây ngất giữa buổi chiều màu hạ trời đổ mưa tầm tã mát lạnh, chắc chắn sẽ vơi đi nhiều nỗi lo toan vụn vặt trong cuộc sống bon chen.

Cá rô Đầm Sét nấu với rau cải chiêm người già nào cũng thích thú. “Già được bát canh, trẻ được manh áo mới” mà! Chỉ cần dăm ba con cá rô chính cống Đầm Sét luộc lên gỡ ra ướp nước mắm gừng thì chỉ mới ngửi thấy cũng đã thèm rồi. Đun lại nước luộc cá cho sôi dần nữa mới bỏ rau cải xanh thái đốt dài 2-3 phân đun một lúc lâu bởi “cần tái cải nhừ” mới đúng cách nấu. Sau cùng mới đổ bát cá tẩm ướp vào nồi đợi sủi tăm bắc ra ngay. Mặt nồi canh mỡ cá nổi sao bám quanh cuộng rau xanh, nhưng miếng cá gỡ nổi chìm lẫn lộn thoang thoảng mùi thơm thìa là chắc chắn là ngon ngọt rồi. Canh rau cải nấu với cá rô Đầm Sét chan vào bát cơm gạo tam thơm Mễ Trì nếu là thưở xa xưa đã thành thượng phẩm tiến Vua được rồi. Có ngờ đâu con cá rô Đầm Sét “bơi lội” trong câu ca dao: “Vải Quang, húng Láng, ngổ Đầm – Cá rô Đầm Sét, sâm cầm hồ Tây” lại gắn bó với cuộc sống đời thường thuỷ chung đến thế, hình ảnh tiếng tăm con cá ẩn náu trong sâu kín mỗi trái tim người Hà Nội dù ở nhà hay đâu đó nơi cuối trời lạ.

Xin cảm tạ thiên nhiên hào phóng đã ban cho vùng đất ngoại thành một đầm nước ngọt lao xao cá lội, hàng bao thế kỷ sản sinh ra miếng ngon đặc sắc không đấu có, đó là con cá rô Đầm Sét tiếng tăm vang dội suốt hai đầu đất nước.