Lươn ùi đặc sản Thanh Hóa
Lươn ùi có nước sánh vàng, thơm mùi gia vị, ngọt đậm làm bằng lươn xào với thịt vịt, thịt lợn nạc, mộc nhĩ, nấm hương, miến và củ đậu. Lươn ùi phải là con to cho muối và vôi vào để lươn giãy giụa chừng 15 phút cho hết nhớt, dùng khăn khô hoặc rơm trấu tuốt sạch từng con sau rửa lại thật kỹ.
Con lươn cũng làm được đủ món ngon, làm chả lươn, cháo lươn, dồi lươn, dùng lươn, bún lươn xào, miến lươn, canh chua lươn, lươn bọc mỡ chài hấp, nướng, lươn bóp thấu, lươn chiên giòn, lươn bung củ chuối xoàng xoàng cũng hàng chục món để ăn nhậu, ăn vui hay đưa vào bữa chính. Nam Bộ có lươn um lá nhào, lươn um nước dừa, lươn kho sả ớt, lươn nấu chua nhưng miền Trung đặc biệt có món lươn ùi.
Lươn để nguyên con cho vào xoong nước luộc chín tới với một củ gừng đập dập rồỉ vớt ra để nguội gỡ lấy thịt xé tơi nhỏ vừa ướp với nước mắm hạt tiêu. Thịt vịt thịt nạc cắt miếng to rán vàng thái chỉ. Củ đậu nấm hương lá chanh thái sợi. Vừng rang vàng xát vỏ, miến rán phồng, hành củ thái mỏng.
Xương lợn xương vịt cho vào soong ninh nhỏ lửa, nướng một củ gừng đập dập thả lẫn vào đun sôi lọc trong cho thịt lươn thịt vịt thịt nạc nấm hương mộc nhĩ xào săn đổ vào nước dùng cho thêm chút bột đao cho sánh mượt nêm vừa mì chính đun nhỏ lửa, đợi sôi múc ra ăn nóng.
Khi ăn cho hạt tiêu vào bát múc cái nước đổ lên trên rắc vừng giã nhỏ, lá chanh, miến đã rán phồng và một lần hạt tiêu nữa, cứ thế húp no không cần ăn kèm cơm bún nếu cần bỏ thêm lát bánh mì như kiểu ăn súp món Âu.
Lươn ùi có màu nâu, trắng, vàng xen kẽ và phân phối đều nhau và lơ lửng trong dung dịch sánh mượt nổi mùi thơm của hành, tiêu, lá chanh, vị ngọt thơm không nhận thấy mùi tanh.
Món lươn ùi thường được ăn vào đầu bữa trong các cuộc họp mặt gia đình hay liên hoan với bạn bè tại nhà với điều kiện gia chủ phải có đầu bếp khéo tay biết chọn lươn là món ăn béo bổ có nhiều chất dinh dưỡng.
Thực ra món lươn ùi ngon thơm béo ngậy là thêm thịt vịt và lợn nạc và nhiều nguyên liệu phụ gia cùng gia vị. Nếu có độ 300g lươn to, nửa lạng thịt vịt, nửa lạng thịt lợn là đã có thể nấu được 10 bát nhỏ cho mọi người cũng nếm. Cái khó chỉ là cách sơ chế lươn tươi sống và cách xào nấu ở công đoạn sau tóm lại là phải có tài nữ công gia chánh mới có được món lươn ùi tuyệt phẩm.