Về Sa Huỳnh ăn "cá thả mắm lù"
Về với Quảng Ngãi, du khách được thưởng thức nhiều “đặc sản” khá nổi tiếng như đường phèn, đường phổi, mạch nha, kẹo gương; các món từ cá bống trứng, cá thài bai sông Trà; đồn đột (một loại hải sâm) Lý Sơn tiềm thuốc Bắc; gỏi cá cơm, don trộn xúc bánh tráng; mắm nhum, cơm gà..., đậm đà hương vị quê hương xứ Quảng.
Tuy nhiên, món “cá thả mắm lù” từ cá ngừ là món ăn đặc sắc không “nơi mô” có được.
Nguyên liệu để làm món “cá thả mắm lù”.
Song, với nhiều cư dân ở vùng biển Sa Huỳnh thì món “cá ngừ thả mắm lù” là món ăn đặc trưng của ngư dân xứ biển Sa Huỳnh.Cá ngừ cũng là loại cá “đặc sản” của ngư dân Quảng Ngãi- nhất là ở vùng Sa Huỳnh, được cư dân nơi đây chế biến thành nhiều món ăn ngon như: cá ngừ kho dứa (thơm), cá ngừ kho nước dừa, cá ngừ nướng, gỏi cá ngừ,…
Một cư dân sành ăn ở vùng biển Sa Huỳnh cho hay, không phải là cá thả trực tiếp vào mắm lù, giống như món lẩu, nhưng nhiều người lại cứ gọi là món cá thả mắm lù.
Mắm lù còn gọi là mắm nhỉ, mắm kéo lù hay nước mắm cốt là loại nước mắm có độ đạm rất cao, vị ngọt nhẹ, màu vàng rơm đến vàng nhạt, trong và có mùi thơm đặc trưng. Mắm lù là các giọt nước mắm đầu tiên được “nhỉ” ra sau khi thùng mắm đã chín và “rút lù”.
Và đây cũng là món được người dân ở vùng biển Sa Huỳnh dùng đãi khách quý, bà con, bạn bè đến thăm.
Muốn chế biến món này, trước tiên chọn cá ngừ còn tươi, chặt vi, mổ bụng và rửa sạch để ráo. Sau đó dùng dao sắc mổ lấy phần thịt hai bên thân và xắt mỏng ướp với muối, tiêu, hành, ớt, tỏi đã băm nhuyễn sau khoảng nửa giờ cho gia vị thấm đều,
sau đó phi dầu ăn cùng với tỏi Lý Sơn giã giập cho thơm rồi dùng nước dừa xiêm, ít mắm lù và nước tương đổ vào cùng rồi tiếp tục đun sôi cho tới khi bốc mùi thơm phức.
Nước chấm cũng được làm từ mắm lù pha thêm tỏi, ớt, chanh, mì chính cho ngon.
Nhìn đĩa cá có vài lát cà chua xanh và ít rau thơm nằm trên lớp cá ngừ mỏng tang có màu nâu đỏ trông rất bắt mắt.
Khi ăn, thực khách gắp thả từng lát cá ngừ vào nồi mắm lù đang sôi bốc khói trong lẩu và nhanh tay gắp ra cùng với rau sống cuốn với bánh đa nem chấm với nước chấm và đưa vào miệng thì “dường như” trời biển Sa Huỳnh cũng nghiêng ngả trước cái thơm ngon, đậm đà, hương vị đặc sắc của món ăn mang hương vị biển khơi của một làng chài quê xứ Quảng.