Tiêu Phú Quốc Khẳng Định Thương Hiệu Mạnh

Diện tích cây tiêu Phú Quốc (Kiên Giang) đang đạt mức cao nhất- 800 ha. Dự kiến đến cuối năm 2008, diện tích này tăng lên khoảng 1.000 ha, cao nhất từ trước tới nay. Tiêu đang được mùa, được giá, diện tích vườn tiêu đang phục hồi nhanh.

Đảo Phú Quốc là vườn tiêu lớn nhất ĐBSCL và được mệnh danh là “Vương quốc hồ tiêu” bởi diện tích lớn, trồng tập trung và chất lượng cao hơn so với tiêu trồng ở các nơi khác. “Chưa bao giờ diện tích cây tiêu ở Phú Quốc lại tăng nhanh như hiện nay” - Nhiều cư dân trồng tiêu lâu năm trên đảo nhận định như thế. Một thời gian dài do tiêu thất mùa, rớt giá khiến người trồng tiêu lao đao. Nhiều lúc, giá hạt tiêu Phú Quốc chỉ còn khoảng 17.000 đồng/kg, thấp hơn cả giá thành. Nhiều người trồng tiêu “rớt nước mắt” khi phải chia tay với loại cây trồng gắn bó hơn một thế kỷ nay. Vườn tiêu trên đảo đứng trước nguy cơ bị “xóa sổ”. Nhiều người bỏ hoang vườn, nhổ bỏ nọc tiêu để trồng loại cây khác.

Khoảng nửa cuối năm 2007 đến nay, giá tiêu trên thị trường thế giới liên tục tăng và hiện nay đang nằm ở mức cao, nông dân phấn khởi khôi phục vườn tiêu. Nghề trồng tiêu trở lại “thời hoàng kim”! Diện tích trồng tiêu tăng lên hơn gấp đôi ngay sau khi tiêu tăng giá, tương đương diện tích tiêu của đảo vào lúc cao nhất. Ông Nguyễn Văn Hai, một hộ trồng tiêu lâu năm trên đảo, cho biết: “Tiêu được giá, các vườn tiêu đã được nông dân chăm sóc lại. Còn tôi vẫn luôn tin tưởng vào thị trường tiêu nên bấm bụng giữ lại vườn ngay cả lúc tiêu mất giá. Nhiều hộ bỏ hoang, vườn tiêu xơ xác giờ phải tốn công và chi phí khôi phục, đầu tư mới. Giá tiêu nằm ở mức cao như hiện nay, nhiều người sẽ trở lại với nghề trồng tiêu...”. Thời điểm này, lên Khu Tượng, Cửa Dương, Cửa Cạn... trên đảo Phú Quốc, đến đâu cũng thấy những vườn tiêu mới trồng, lá xanh mượt. Mùa này, mưa nhiều, người trồng tiêu giảm được nhiều chi phí tưới. Ước tính, mỗi hécta trồng tiêu giảm chi phí bơm tưới 8-10 triệu đồng, tương đương gần 200kg tiêu, góp phần tăng thêm lợi nhuận cho mùa vụ năm nay. Không ít người tỏ ra tiếc nuối vì bây giờ không thể quay lại được với cây tiêu khi không còn đất trồng.

Giá thành tiêu hạt Phú Quốc cao hơn những nơi khác vì chi phí bơm tưới, đầu tư cao. Tiêu ở miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên thường giá thành chỉ khoảng 18.000-22.000 đồng/kg, tính theo thời giá hiện nay. Trong khi đó, giá thành của tiêu Phú Quốc phải đến 27.000-30.000 đồng/kg. Giá tiêu hiện nay bán tại vườn khoảng 50.000-60.000 đồng/kg là đảm bảo người trồng tiêu có lãi cao. Giá bán lẻ tại chợ Dương Đông-Phú Quốc là 85.000-100.000 đồng/kg.

Tiêu là một đặc sản địa phương và là món quà độc đáo với khách du lịch gần xa. Các vườn tiêu luôn được đưa vào danh mục điểm đến trong các tua du lịch Phú Quốc. Chị Hồng Tiếu, khách du lịch đến từ TPHCM, cho biết: “Tôi rất thích tiêu Phú Quốc vì hương vị thơm và cay rất đặc trưng so với tiêu trồng ở các nơi khác. Mua được sản phẩm mình thích ngay tại vườn tiêu thì càng thú vị hơn. Thời điểm này đang vào mùa thu hoạch tiêu Phú Quốc, nên có rất nhiều du khách đến tham quan. Bước chân vào vườn tiêu, ai cũng trầm trồ khi ngắm nhìn tiêu chín đỏ trên cây. Huyện đảo Phú Quốc có kế hoạch giữ gìn loại cây trồng này vì có giá trị rất lớn về du lịch, văn hóa và kinh tế...”.

Đặc tính của tiêu Phú Quốc

Hồ tiêu Phú Quốc có vị thơm và cay nồng, và đặc biệt là đậm vị hơn nhiều loại hồ tiêu đến từ những vùng miền khác, trong đó phải kể đến tiêu đỏ. Tiêu được người dân Phú Quốc thu hoạch từng đợt chín và chủ yếu là bằng thủ công, chọn lựa những quả chín riêng thành 3 loại (tiêu sọ, tiêu đen và tiêu đỏ).

Một đặc tính canh tác nữa là hàng năm người trồng tiêu thường lấy những vùng đất mới xung quanh vườn bón xung quanh gốc cây (còn gọi là xây thầu). Cây nọc (choái)chủ yếu là nọc sống. Ngoài ra, người trồng không hoặc rất ít sử dụng phân bón hóa học.

Hom giống chủ yếu trồng từ hom thân nên giá thành rất cao. Trung bình để trồng xong một ha từ 300 - 400 triệu/ha nên ít có nông dân đủ tiền trồng một lần đủ diện tích lớn mà phải trồng từ từ nhiều năm, nên một vườn tiêu ở Phú Quốc thường là có nhiều tuổi khác nhau.

Giống và năng suất:

Giống trồng chủ yếu là 2 giống Hà Tiên và Phú Quốc (HT lá lớ và HT lá nhỏ). Hai nhóm giống này có thới gian thu hoạch gần tương đương nhau từ tháng 11 âm lịch kéo dài hết tháng 2 âm lich. Giống Hà Tiên có năng suất cao hơn nhóm Phú Quốc nhưng tuổi thọ và kháng sâu bệnh kém hơn.

Năng suất tiêu ở Phú Quốc trung bình là 2000 - 3000kg/ha, mật độ trồng từ 250 - 300 nọc/ ha.

Tiêu Việt Nam đang gặp thuận lợi trên thị trường thế giới, chiếm hơn một nửa thị trường xuất khẩu, quyết định được giá tiêu thế giới. Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, ông Đỗ Hà Nam, cho biết: “Sản lượng tiêu hạt cả nước dự kiến đạt khoảng 100.000 tấn trong năm 2008, trong đó, cung cấp cho xuất khẩu khoảng 90%. Tiêu Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao so với Ấn Độ, Malaysia, Trung Quốc... vì được trồng tự nhiên, giữ được hương vị thơm, cay rất đặc trưng và không có nhiều dư lượng hóa chất... Tuy nhiên, để ổn định cung-cầu, cần duy trì diện tích trồng tiêu nhất định, tránh phát triển ồ ạt gây thừa sản phẩm, dẫn đến mất giá, lại tái diễn “điệp khúc trồng-chặt” như các cây trồng khác trong thời gian qua...”.

Theo khuyến cáo của Bộ NN&PTNT, diện tích tiêu Việt Nam nên giữ khoảng 50.000ha, đảm bảo đủ sản phẩm cung cấp cho thị trường trong nước và xuất khẩu, giữ vị trí hàng đầu về xuất khẩu tiêu. Riêng tại Phú Quốc, tiêu đang hướng đến phát triển bền vững, phục vụ thị trường và du lịch. Đây là lợi thế của tiêu Phú Quốc so với ở những vùng khác. Ông Nguyễn Minh Trực, Trưởng phòng Kinh tế huyện Phú Quốc, cho biết: “Vườn tiêu phục hồi là một tín hiệu đáng mừng vì một đặc sản của đảo đã được bảo tồn. Ngoài xuất khẩu, tiêu Phú Quốc còn phục vụ du lịch trên đảo và trở thành món quà thứ hai không thể thiếu trong giỏ quà mua về của du khách sau mặt hàng nước mắm. Tuy nhiên, đất nông nghiệp được quy hoạch trên đảo không nhiều, nên diện tích có thể sẽ dừng ở con số 1.000ha trong vài tháng tới...”.

VnCharm