Tương ớt Mường Khương - Cay nồng khó quên

Nguyên liệu và cách chế biến tương ớt Mường Khương

Nguyên liệu làm ra món tương ớt Mường Khương - gia vị đặc biệt của ẩm thực Sapa chính là những quả ớt. Tuy nhiên ớt ở Mường Khương không hề giống như ớt ở miền xuôi. Những quả ớt Mường Khương rất cay nhưng kích thước lại rất bé, cũng vì vậy mà người dân nơi đây ưu ái gọi nó là ớt thóc. Ớt thóc được thiên nhiên ưu ái và được thời tiết Sapa chăm chút nên có hương vị vô cùng nồng đậm mà chẳng loại ớt nào có được. 

Và trong những quả ớt thóc ấy, thơm ngon nhất phải kể đến những quả ớt được trồng trong tự nhiên ở các sườn đồi hay núi cao. Như mang cả hương thơm núi rừng và sự khắc nghiệt, khô cằn của đất đá mà ớt thóc núi thơm ngon hơn hẳn ớt nhà. Tuy nhiên để đáp ứng việc mở rộng sản xuất dân bản Mường Khương đã có thêm diện tích trồng ớt, tuy không thơm ngon bằng ớt núi nhưng ớt trồng vẫn rất được vị. Tới Mường Khương vào mùa ớt chín bạn sẽ choáng ngợp trước cả một cánh đồng ớt chín đỏ, đẹp không kém một vườn hoa nào trên thế giới. 

Ớt thóc - nguyên liệu chính của món tương ớt Mường Khương

Để có được món tương ớt ngon thì những quả ớt phải chọn lúc quả chín, không bị xanh, không bị dập, héo hay quá chín. Những gia vị là một thành phần không thể thiếu để làm tương ớt Mường Khương. Tỏi được lột vỏ lụa, hạt rau mùi hay hạt thì là được sàng sẩy cũng như lọc thật kỹ để tránh bị những hạt thối hay lép sẽ ảnh hưởng đến tương ớt. Những khâu lựa chọn nguyên liệu phải tuyệt đối cẩn thận và chặt chẽ để tương ớt có chất lượng tốt nhất. Ngoài ra còn có những nguyên liệu thảo mộc như: hạt dổi, quế thơm, thảo quả và rượu ngô Bắc Hà. Tất cả được chuẩn bị sẵn sàng và được hòa trộn theo tỉ lệ: cứ 30kg ớt tươi sẽ cần 100g hạt thì là, 100g hạt mùi, 50g dổi, 3kg tỏi, nửa lít rượu ngô, 3kg muối và 50g quế, 50g thảo quả và 5 lít nước đun sôi để nguội.

Ớt tươi sau khi thu hoạch sẽ được bỏ cuống, làm sạch, để cho ráo nước lã rồi xay lẫn với tỏi cho đều. Tất cả các loại hạt đều được rửa sạch, rang chín cho thơm rồi xay nhỏ từng loại, để riêng. Cho nước nguội pha với muối rồi cho ớt xay và rượu ngô vào cùng và để vậy đến một hạn định thì mang ra dùng. Để tương ớt luôn giữ được độ ngon khi ủ thì thùng đựng tương ớt thường được làm bằng gỗ cây sồi và tuyệt nhiên không bọc kín miệng mà phải bịt bằng khăn mỏng để có độ thoáng nhất định.

Tương ớt phải được ủ trong vòng 2 tháng liên tục để có độ ngấu cũng như hương thơm dịu dịu, chua chua đặc trưng. Trong thời gian ủ tương ớt phải liên tục được đảo để tránh bị lên men. Sau khi ủ xong tương ớt được cho vào những chai bé để mang đến mọi miền tổ quốc tiêu thụ. Vậy mới biết để tạo ra một chai tương ớt thật sự không hề dễ dàng.

Hương vị khó quên

Sau khi hoàn thành 2 tháng ẩn dật trong những thùng gỗ sồi những chai tương ớt được ra lò mang theo cả hi vọng của người dân nơi đây. 

Khi dùng tương ớt Mường Khương sẽ cảm nhận được vị cay nồng lại thoang thoảng cả mùi thảo dược, mùi núi rừng trong đó làm cho những món ăn đó như ngon thêm một nấc. Nếu đã một lần dùng tưng ớt Mường Khương có lẽ bạn sẽ không còn muốn ăn loại tương ớt khác nữa bởi hương vị của nó chẳng loại tương ớt nào có thể thay thế được.

Bạn có thể dùng tương ớt Mường Khương cho những món đồ luộc, đồ nướng hay làm gai vị cho những món phở, nhất là chấm với những món gác bếp của dân bản vùng cao thì không gì tuyệt hơn.

Với nhu cầu phục vụ gia đình và sẵn có những cây ớt được trồng khắp nơi ở Mường Khương, dân bản nơi đây đã tạo nên những chai tương ớt Mường Khương đầu tiên. Cuộc sống càng phát triển, du lịch Lào Cai cũng trở nên phát triển với những danh lam thắng cảnh kéo theo đó là nhu cầu thưởng thức những đặc sản vùng cao cũng tăng lên. Vì vậy càng về sau càng nhiều người biết đến tương ớt Mường Khương do một lần nếm là không bao giờ quên. Bởi vậy tương ớt Mường Khương càng ngày càng được mở rộng quy mô cũng như chú trọng hơn về chất lượng để đáp ứng nhu cầu của thực khách.