Nước mắm Vạn Phần

Cái công thức chung và nguyên liệu làm ra nước mắm thật đơn giản, nhưng để có nước mắm ngon thì thuộc về bí quyết của một số người dân Vạn Phần. Điều mà họ không hề dấu diếm, đó là trong các loại cá để làm nước mắm có nhiều loại, nhưng hàng đầu vẫn là cá thu và cá nục. Các loại cá này đều có độ đạm cao và lại sạch.

Dạy ở Diễn Châu tháng trước, được anh học viên biếu lít nước mắm Vạn Phần, đem về pha làm nước chấm ăn ngay, đem quảng cáo mấy nhà xung quanh, ai cũng khen ngon, chả thua gì các thương hiệu nước mắm Phú Quốc, Phan Thiết. Kỳ này quyết tìm hiểu xem, nó như thế nào.

Thì ra nước mắm Vạn Phần đã nổi tiếng từ hàng trăm năm nay, từng đã được làm phẩm vật quý để tiến vua và làm quà sang biếu khách trọng.

Kẻ Vạn xưa, là Vạn Phần nay nằm ở ngay Cửa Vạn, bên cạnh con sông Bùng đổ ra biển cả. Dân ở đây sống bằng nhiều nghề xưa nay như nghề nông, đánh bắt cá, làm muối nhưng đặc biệt hơn cả là nghề làm nước mắm. Nước mắm Vạn Phần đã được chở đi bán tận Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng và cả tận tới Lào, đủ sức cạnh tranh với nhiều thương lái nước mắm mọi vùng, miền cả nước.

Cái công thức chung và nguyên liệu làm ra nước mắm thật đơn giản, nhưng để có nước mắm ngon thì thuộc về bí quyết của một số người dân Vạn Phần. Điều mà họ không hề dấu diếm, đó là trong các loại cá để làm nước mắm có nhiều loại, nhưng hàng đầu vẫn là cá thu và cá nục. Các loại cá này đều có độ đạm cao và lại sạch. Thùng để làm nước mắm cũng có nhiều loại như chum, vại sành sứ, xi măng, gỗ…Gỗ vàng tâm, theo kinh nghiệm, được người dân ở đây ưa chọn nhất vì nó cho nước mắm vừa thơm vừa ngon hơn. Chất lượng nước mắm còn tùy thuộc vào loại muối để pha. Đó là muối biển khô khén, trắng tinh. Phải theo bí quyết pha nước đầu nõ ( nước mắm cốt), gạo ngon để rang thính, cả cách pha chế khi nấu, độ lửa….

Thịt lợn ba chỉ mới, luộc lên kèm theo ít lộc thơm, đem chấm ăn với cơm, ăn mãi vẫn cứ muốn ăn, không chán. Bún, bánh cuốn nóng chỉ cần chấm nước mắm Vạn Phần pha thêm ít nước sôi nguội có đâm tỏi, ớt đơn giản mà thật đậm đà. Đã được ăn nước mắm Vạn Phần rồi, mà cảm giác thơm ngon, đậm đà cứ xuýt xoa mãi.

Bây giờ biển càng cách xa Vạn Phần hơn. Chỉ còn đôi nhà chăm nuôi nghề nước mắm. Các công ty mang thương hiệu nước mắm Vạn Phần mở ra với quy mô hơn vẫn tiếp tục sản xuất kinh doanh. Công nghệ sản xuất ngày càng hiện đại hơn đó nhưng liệu có kế thừa tốt hơn truyền thống? Xưa tiếng tăm Vạn Phần đã không thua kém gì ai, nay mong lại phát huy hơn thế. Bảo vệ thương hiệu Vạn Phần, phát huy trong kinh tế thị trường hiện nay, thậm chí vươn ra tầm quốc tế, âu đó cũng là làm xứng danh một truyền thống văn hóa nghề cho Diễn Châu và Nghệ An nói chung !