Yên Bái: Bóc... vỏ quế bán, thu gầ

Năm 2019, giá vỏ quế tăng cao, dự tính sẽ mang lại cho người dân Văn Yên nguồn thu nhập gần 800 tỷ đồng.

Bóc vỏ cây… thu tiền!

Vùng trồng quế của huyện Văn Yên vốn được hình thành từ lâu đời và gắn liền với cuộc sống của đồng bào người Dao nơi đây. Trải qua nhiều năm phát triển, quế đã trở thành cây trồng chủ lực của huyện Văn Yên, đồng thời tham gia vào thị trường nông - lâm sản xuất khẩu của tỉnh Yên Bái.

Những ngày này, khi ánh nắng vừa kịp ló ra khỏi ngọn núi, bà con ở khắp các thôn, bản của xã Phong Dụ Thượng (huyện Văn Yên) lại rộn ràng bắt đầu ngày mới với công việc bóc và cạo vỏ quế. Từ dưới thung sâu tới tận đỉnh núi cao, đâu đâu cũng thấy cây quế xanh ngút ngàn, tỏa hương thơm khắp các ngả đường.

Trên các cánh rừng quế giữa mùa thu hoạch, người vào, người ra tất bật. Năm nay, giá vỏ quế cao gấp rưỡi so với năm ngoái, cây quế lại phát triển tốt nên bà con rất phấn khởi.

Gia đình ông Hoàng Văn Hòa (thôn Đoàn Kết, xã Đại Sơn) có gần 7ha quế, trong đó nhiều cây to đã được gần 30 năm tuổi. Năm nay, vỏ quế bán được giá cao nhất, trung bình 1kg vỏ quế khô được 60.000 đồng/kg, còn vỏ tươi cũng đạt 40.000 đồng/kg nên gia đình ông thu về gần 300 triệu đồng.

Ông Hòa cho biết, sau khi trồng từ 5 - 7 năm, quế bắt đầu cho thu hoạch mỗi năm 2 vụ. Trồng quế cũng không quá vất vả. Từ khi trồng, gia đình chỉ phải làm cỏ chứ không phải bón phân hay chăm sóc cầu kỳ. Từ ngày trồng quế, cuộc sống gia đình ông thay đổi, khác hoàn toàn ngày xưa, làm được nhà to, sắm được xe cộ...

Ông Lê Huy - Bí thư Đảng ủy xã Đại Sơn, cũng cho biết: Nhờ phát triển trồng quế mà từ năm 2015 đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của xã giảm từ 40% còn 17,25%. Hàng năm, cây quế đem lại cho người dân trong xã nguồn thu nhập gần 100 tỷ đồng.

Chia sẻ thêm về những lợi thế của nghề trồng quế, ông Đặng Thiều Châu - người dân tộc Dao ở thôn Khe Mạ, xã Phong Dụ Thượng, cho biết thêm: “So với nhiều cây lâm nghiệp khác thì cây quế cho giá trị kinh tế cao, vì có thể khai thác nhiều lần, có thể bán từ vỏ đến thân, lá. Nhà tôi trồng 9ha quế, trong đó còn khoảng 1ha đang cho thu hoạch. Mỗi ngày, trung bình một người có thể bóc được hơn 40kg vỏ quế. Năm nay, gia đình tham gia nhóm trồng quế theo quy trình hữu cơ, được một doanh nghiệp thu mua toàn bộ sản phẩm với giá 60.000 đồng/kg, cao gấp rưỡi so với khi bán cho thương lái”.

“Tiền người Dao cất trong cây quế” - ông Châu ví von và cho biết, hầu hết người Dao ở Văn Yên mỗi khi cần tiền trang trải cuộc sống là lại vào rừng lột vỏ quế mang bán. “Năm nay, gia đình tôi lại tiếp tục trồng mới  hơn 1 vạn cây quế, vừa để phủ xanh rừng, vừa tăng thu nhập” - ông Châu nói.

Ưu tiên quế sạch

Gia đình chị La Thị Phượng (ở thôn Làng Trạm, xã Phong Dụ Thượng), có 10ha rừng quế đang được khai thác. Chị Phượng cho biết, ban đầu trồng bằng phương pháp gieo hạt, phải mất 10 năm cây quế mới cho thu hoạch. "Nhà tôi thu hoạch theo kiểu thu tỉa, cứ cây to thì bóc vỏ trước, sau đó chặt cây. Thân gỗ bán với giá 1,2 triệu đồng/m3. Phần gốc còn lại sẽ mọc lên chồi, những cây tái sinh chỉ 5 năm sau là đã cho thu hoạch" - chị Phượng chia sẻ.

Ngoài trồng quế, chị Phượng còn làm đại lý thu mua quế rồi bán lại cho các nhà máy chế biến xuất khẩu. Năm nay, cơ sở của chị Phượng thu mua gom 600 tấn vỏ quế khô, trong đó có hơn 200 tấn được cấp chứng nhận quế hữu cơ.

Hiện nay, cây quế ở Văn Yên đã được trồng ở toàn bộ 27/27 xã, thị trấn, với tổng diện tích gần 50.000ha. Huyện đã xác lập chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm quế tại 8 xã gồm: Phong Dụ Thượng, Phong Dụ Hạ, Xuân Tầm, Châu Quế Hạ, Tân Hợp, Đại Sơn, Viễn Sơn, Mỏ Vàng.

Ông Vũ Quang Hải - Chủ tịch UBND huyện Văn Yên cho biết: Thời gian tới huyện sẽ tiếp tục giữ ổn định diện tích quế đang có và chuyển đổi dần một số diện tích cây trồng khác kém hiệu quả để để đưa cây quế vào trồng. Huyện cũng đang tích cực thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư chế biến sâu các sản phẩm từ cây quế và sản xuất quế sạch, hữu cơ để nâng cao giá trị kinh tế.